Sprawdź, jak dbać o urodę, zgodnie z poradnikiem savoir vivre z 1859 r.

W 1859 roku wydany został w Wilnie poradnik savoir vivre dla panów J. Legatowicza pt. „Dawna przodków naszych obyczajność”. Wszystkim, którym bliska jest troska o higienę, dedykuję poniższy fragment.

Tekst został nieco zmieniony i dostosowany do współczesnych zasad pisowni.

***

Umyj sobie codziennie twarz, uszy, szyję, ręce, ba nawet i nogi, abyś dla drugich nie wydawały obrzydliwego smrodu.

Nie czyść zębów szczoteczką, bo gdy pooddzierasz dziąsła od kości, tedy ci z gęby nieznośnie cuchnąć będzie. Najlepiej uczynisz, jeżeli z rana i wieczorem, a także po każdym jadle czystą wodą gębę wypłuczesz, jeśli palca zamiast szczotki używać będziesz.

Miej zwyczaj wytrzeć sobie pot pod pachami i na piersiach, abyś sobą nie wydawał nieznośnego swądu.

Nie zostawaj długo w szlafroku i nie trać czasu na tualety, kto się długo ubiera i piększy się, wyjdzie na próżniaka. Ubierając się ustawicznie nie łaj, nie fukaj, a jeszcze bardziej nie bij tego, kto ci służy.

Nie wychodź z domu nieumyty, nieuczesany, niewygolony…

Jeżeliś nie wojskowy, tedy nie noś wąsów. Jeżeli nie masz praw ich nosić, na cóż się narażasz, ażeby Policya ogoliła ci je na rynku. Jeśli nie wolno nosić brody, tedy czemuż się uganiasz za ozdobą żydowską i czemuż na przekorę zakazowi miałbyś ją nosić, usiłując z cywilizowanej Europy zrobić dziką Azję?

Nie noś sążnistego podbródka, wice-brody i hiszpanki, bo to trąci płochością i głupstwem. ? Nie nalepiaj sobie na twarzy bez potrzeby muszek czarnych i cielistych, nie poczerniaj brwi i włosów, nie różuj ust i twarzy, bielidła (tj. pudru ? przypis) nie używaj, jeżeli nie chcesz zasłużyć na wzgardę ludzi porządnych.

Nie noś długich paznokci, jak gdybyś niemi miał odkopywać mogiły przodków.

Nie oblewaj się woniami i pachnidłami, bo to jest znośne w kobietach, a objawia lekkość charakteru i brak męskiego hartu w mężczyznach.

Nie obciążaj siebie spinkami, zegarkami, lornetkami, dewizkami, łańcuszkami, sylwetkami, grzebuszkami, cygarnicami, flakonikami, kieskami, zwierciadełkami, pejczem itp., bo wzbudzisz sobą głośny śmiech obecnych, będąc podobnym do kupca, który napchawszy tymi towarami kieszenie, przemyca je jako kontrabandę. Nie wkładaj na wszystkie palce u rąk pierścionków i sygnetów, chociażby brylantowych, bo to pokazuje próżność?

***