Stroje kąpielowe w XIX w. cz. 1

Kąpanie się w XIX w. było praktyczne (higieniczne) i przyjemne, niestety rodziło wątpliwości natury obyczajowej. Bo czy aby na pewno wypada, by dama pokazywała się światu bez gorsetu i porządnej sukni, za to w samej koszuli (w późniejszych czasach w stroju kąpielowym). W dodatku każdy, nawet najbardziej elegancki strój miał to do siebie, że po zamoczeniu przylegał do ciała nieprzyzwoicie obnażając kształty. Z tego też powodu niejeden wolał nie wchodzić do wody i podziwiać morze z bezpiecznej odległości tak jak na poniższym fragmencie obrazu angielskiego malarza Williama Powella Fritha (z ok. 1851 r.).

Kliknij, aby powiększyć.

William Powell Frith plaża w Ramstage
Ze zbiorów Royal Collection Trust (Royal Collection Trust / © Her Majesty Queen Elizabeth II 2021)

***

Na temat stosunku do kąpieli w miejscach publicznych oraz wozów kąpielowych pisałam we wpisie, do którego zapraszam https://www.lisak.net.pl/blog/?p=2798

Dziś chciałabym pokazać Państwu stroje do kąpieli, jakie zakładały na siebie kobiety w XIX w. Ponad 2500 przejrzanych gazet z modą (przede wszystkim numerów „Tygodnika Mód i Powieści”, ale nie tylko), i jakie wnioski? Zapraszam do lektury.

***

W pierwszej połowie XIX w. kobiety kąpały się w długich koszulach. Poniżej ręcznie kolorowana akwaforta z 1829 roku Williama Heatha.

William Heath wozy kąpielowe XIX w.
Ze zbiorów British Museum w Londynie

I może jeszcze trochę humoru. Poniżej rycina angielskiego satyryka Thomasa Rowlandsona z 1813 r.

Ze zbiorów Muzeum Sztuki w Nowym Jorku

Trudno dokładnie powiedzieć, kiedy kobiety porzuciły długie koszule i zaczęły zakładać stroje kąpielowe. W zbiorach Muzeum Sztuki w Nowym Jorku przechowywany jest rysunek belgijskiego artysty Féliciena Ropsa z 1863 r., na którym widzimy kąpiące się kobiety, jedną (po lewej) w stroju przypominającym strój kąpielowy, drugą (po prawej) w koszuli. Bez wątpienia znaczenie miał status społeczny. Kogo było stać na zakupy, nabywał specjalny strój, kogo nie, pływał w koszuli. Przy okazji proponuję zwrócić uwagę na pana z pieskiem pod pachą po prawej stronie.

Felicien Rops
Ze zbiorów Muzeum Sztuki w Nowym Jorku

Poniżej propozycja stroju z 1864 r. Przypomina on raczej piżamę, niż to, co nosiły panie pod koniec XIX w.

„La Mode Illustrée” 1864 r., nr 29

Poniżej krój z 1865 r.

„Victoria” 1865 r., nr 25 (Niemcy)

Poniżej krój z 1870 r. Jak na nim widać, dalej obowiązuje model „na piżamę”.

„La Mode Illustrée” 1870 r., nr 27

Poniżej majtki kąpielowe. Jak łatwo się domyśleć, wkładane były one pod strój właściwy, a nie zamiast.

majtki do kąpieli xix w.
„La Mode Illustrée” 1870 r., nr 29

Poniżej min. „trzewiki do kąpieli morskiej”, co ciekawe na obcasie (z 1870 r.).

czepek i buty do kąpieli XIX w.
„Tygodnik Mód” 1870 r., nr 30

Poniżej strój z 1870 r. Proponuję zwrócić uwagę na to, że jego nogawki kończą się już za kolanem. Tak więc następuje skrócenie.

„Tygodnik Mód” 1870 r., nr 30

Poniżej „płaszcz do kąpieli morskiej”, a raczej po kąpieli z 1870 r.

płaszcz do kąpieli XIX w.

Poniżej stroje plażowe z 1871 r. Proponuję zwrócić uwagę na uroczą torebkę plażową leżącą na ziemi.

„La Mode Illustrée” 1871 r., nr 30

 Poniżej kolejna torebka plażowa.

torebka na rzeczy kąpielowe XIX w.
„La Mode Illustrée” 1871 r., nr 30

Poniżej akcesoria kąpielowe z 1872 r. (czepek, płaszczyk, pantofle).

pantofle kąpielowe xix w.
„Tygodnik Mód i Powieści” 1872 r., nr 28

***

dokończenie w poniższym wpisie

https://www.lisak.net.pl/blog/?p=24168