Co to były dagerotypy?

Czy zastanawiali się Państwo kiedyś nad tym, jak przechowywano pierwsze zdjęcia? W albumach, nad którymi w wolnych chwilach pochylała się rodzina, by wspominać? Nic bardziej mylnego. Pierwsze wizerunki nie były bowiem papierowe, tak więc nie nadawały się do wklejania do albumów. Miały postać metalowych płytek i zwane były dagerotypami. Ich cechą charakterystyczną było to, że nie nadawały się do powielania (robienia odbitek).

Dagerotypia – proces fotograficzny, w wyniku którego na metalowej płytce otrzymywany jest unikatowy obraz, zwany dagerotypem. Technika ta została opracowana w latach 20 i 30 – tych XIX wieku przez Józefa Niepce’a i Louisa Daguerrea (od nazwiska tego drugiego pochodzi jej nazwa), a publicznie ogłoszona w 1839 roku. Był to pierwszy w historii praktyczny proces fotograficzny, a rok 1839 symbolicznie uważany jest za początek fotografii. Dagerotypia dominowała do lat 50 – tych XIX wieku, kiedy wyparły ją inne techniki.

W konsekwencji pierwszych wizerunków nie chowano w albumach, jakie są nam znane, ale wieszano na ścianach, stawiano na komodach, czy też przechowywano w etui takim jak poniżej.

***

Etui, takie jak powyżej, było bardzo praktyczne, dawało możliwość stawiania w widocznym miejscu (np. na fortepianie), ale także zabezpieczało przed zniszczeniem w czasie podróży. Już wtedy istniał zwyczaj wręczania sobie wizerunków na pamiątkę. We wspomnieniach Oktawii Louis czytamy:

„W roku 1845 pojechał tata z panem Bogdańskim za granicę, bawił tam tata półczwarte miesiąca; był tata u stryjów w Lyonie, gdzie im zawiózł portrety dagerotypowane całej familii…” (w „Pamiętniki krakowskiej rodziny Louisów”, Kraków 1962, str. 87)

Od słowa dagerotyp powstał czasownik „dagerotypować się”. We wspomnieniach wyżej wspomnianej Oktawii Louis czytamy „pan Seifert także się dagerotypował”.