Jak wzorowo urządzić wychodek?

15 maja 2016 /

W 1843 roku Karolina Nakwaska wydała poradnik dla „gospodyń polskich” pt. „Dwór wiejski…”. Tytuł jest nieco mylący, może bowiem sugerować, że adresatkami poradnika były chłopki. Nic bardziej mylnego. W XIX wieku chłopi raczej rzadko umieli czytać, a w dodatku nie mieli czasu na to, by zajmować się „pańską rozrywką” polegającą na zaglądaniu do książek. Pozycja K. Nakwaskiej dedykowana była szlachciankom, żonom dzierżawców majątków ziemskich, ekonomów, które nie wstydziły się pracy i chciały dworami, w których mieszkały, zarządzać wzorowo.

Poradnik K. Nakwaskiej jest uroczą pozycją, która przenosi nas w czasie. Pozwala zajrzeć do dawnego dworu i odtworzyć jego urządzenie szczegół po szczególe. Poniżej rozdział poświęcony dość śmierdzącej sprawie, a mianowicie wychodkom.

***

Zainteresowanych tematyką wychodków i nocników odsyłam do moich wcześniejszych wpisów:

https://www.lisak.net.pl/blog/?p=571

https://www.lisak.net.pl/blog/?p=3769

Wiek XIX jest moją największą pasją. Bloga historycznego prowadzę od 2013 r. Na jego potrzeby przeszukuję muzealne zbiory, oferty domów aukcyjnych, archiwa, a także muzea i biblioteki zagraniczne: Muzeum Sztuki w Nowym Jorku, Biblioteka Kongresu w Waszyngtonie, Biblioteka w Filadelfii, Muzeum w Londynie… Pozostaję także w kontakcie z kolekcjonerami oraz osobami przechowującymi cenne rodzinne pamiątki. Opisując przedmioty, które wyszły z użycia, przywracam im życie. Mam nadzieję, że moja praca przypadnie Państwu do gustu.

Z zawodu jestem prawnikiem. Jestem autorką artykułów historycznych poświęconych dawnej obyczajowości publikowanych w: Gazecie Wyborczej, Wiedzy i Życiu, Dzienniku Polskim, Spotkaniach z Zabytkami (3/2006), Przekroju (31.12.2012), Gazecie Górskiej (nr 1, 2013), Rzeczpospolitej (20.11.2013, 11.12.2013, 08.01.2014, 15.01.2014, 05.02.2014, 11.06.2014), Rejencie, Justitii. Obecnie prowadzę stałą rubrykę historyczną w dwumiesięczniku Radca Prawny.

Moje pozycje książkowe:

– „Miłość staropolska” (2007, Bellona),

– „Miłość kobieta i małżeństwo w XIX wieku” (2009, Bellona),

– „Życie towarzyskie w XIX wieku” (2013, Bellona),

– „Sielankowanie pod Tatrami. Życie codzienne i niecodzienne Zakopanego w XIX wieku” (2019, Wydawnictwo Czarne). W 2020 r. książka ta była nominowana do Literackiej Nagrody Zakopanego.

W 2020 r. fragment mojej książki pt. „Miłość kobieta i małżeństwo w XIX w.” wszedł do podręcznika do języka polskiego dla klas VIII – „Język polski świat w słowach i obrazach”.

W maju 2020 roku otrzymałam stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu pn. Kultura w Sieci.

Dnia 27.02.2022 r. na zaproszenie Muzeum Szopena w Warszawie wygłosiłam prelekcję na temat karnawału w XIX w.

Dnia 16.07.2022 r. na zaproszenie Muzeum Krakowa oprowadzałam po naszym mieście opowiadając o dawnych salach balowych i innych miejscach związanych z rozrywką w XIX w.

Dnia 17.07.2022 r. w Radiu Kraków opowiadałam o jour fixe’ach w XIX w.

Dnia 24.07.2022 r. na zaproszenie Muzeum Krakowa prowadziłam prelekcję na temat życia balowego w XIX w.

Dnia 25.10.2022 r. na zlecenie Szkoły Podstawowej w Celinach prowadziłam prelekcję dla uczniów na temat tego, jak wyglądała szkoła i nauka w XIX w.

W 2023 r. zostało mi przyznane stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa narodowego na opracowanie internetowej „encyklopedii” życia codziennego i dawnych widoków Krakowa. Praca jest w trakcie realizacji, planowany czas zakończenia 31.12.2024 r.

Dnia 18.09.2024 r. w Pałacu Sztuki prowadziłam spotkanie z kustoszem Biblioteki Jagiellońskiej p. Beatą Kurek na temat opracowanej przez nią książki poświęconej dziennikom Karola Estreichera.

Od 2020 r. w programie Dzień Dobry TVN opowiadam o życiu w XIX w.

********************************************

Kontakt: lisak(małpa)lexconsulting.com.pl