Agnieszka Lisak blog historia blog historyczny

Sklepy jubilerskie Krakowa w XIX w. (w materiałach źródłowych) cz. 1.

Ikonografia dotycząca sklepów jubilerskich Krakowa jest bardzo uboga. Niezależnie od tego postanowiłam ją zebrać, by zaprezentować Państwu.

Karol Czaplicki:

W zbiorach Muzeum Fotografii znajduje się przepiękne zdjęcie przedstawiające wejście do sklepu Karola Czaplickiego przy placu Mariackim 1. Jak wynika z reklamy zamieszczonej na łamach „Czasu”, swoją działalność w tym miejscu rozpoczął on w 1885 r., o czym zawiadamiał „szanowną publiczność”. Rok powstania sklepu, zwanego wtedy „magazynem” lub „składem” potwierdza też napis na szybie po prawej stronie.

dawne witryny sklepów w Krakowie w XIX w., Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki Krakowa
Muzeum Fotografii w Krakowie, MHF 35650/II
dawne witryny sklepów w Krakowie XIX w.,  Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki Krakowa
„Czas” 1885 r. (nr 176)
Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki Krakowa
Kalendarz Czecha 1994 r. (brak strony)
Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki Krakowa
Faktura publikowana dzięki życzliwości p. Adama Leśniaka prowadzącego bloga „Archiwum Adama Leśniaka”, https://archiwumadamalesniaka.pl/
Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki Krakowa
Zdjęcie z archiwum Sopockiego Domu Aukcyjnego, dziękuję za udostępnienie
Karol Czaplicki Jubiler Krakowa
Zdjęcie z archiwum Antykwariatu Numizmatycznego Michał Niemczyk, dziękuję za udostępnienie

Poniżej kamienica „Pod Murzynami” na rogu ul. Floriańskiej i placu Mariackiego, w której od 1885 r. Karol Czaplicki prowadził swój „magazyn”.

Jubiler Karol Czaplicki w Krakowie dawne sklepy Krakowa
Autor zdjęcia Zygmunt Put

W kalendarzu Józefa Czecha na 1910 r. znajdujemy informację o otwarciu przez Karola Czaplickiego filii przy Rynku Głównym nr 7.

Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki KrakowaFilię tą odnajdujemy na poniższym zdjęciu ze zbiorów Archiwum Narodowego. Jak wynika z informacji zamieszczonej nad wejściem, była ona prowadzona przez W. Czaplickiego (być może syna).

Kliknij dwukrotnie, aby powiększyć.

Jubiler Czaplicki w Krakowie dawne sklepy jubilerskie
Autor nieznany, pocz. XX w., Archiwum Narodowe Krakowa 29/670/8936

***

Wacław Głowacki (1828 – 1908 r.)

Wacław Głowacki swój „skład towarów złotych i srebrnych” prowadził przy Rynku Głównym 20 w pałacu Zbarskich (Potockich).

Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki Krakowa
Muzeum Narodowe Krakowa, MNK XX-k-1163
Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny dawne widoki Krakowa
Fragment wcześniejszego zdjęcia
Wacław Głowacki jubiler Krakowa XIX w.
Kalendarz Józefa Czecha 1886 r.

Poniżej medal wybity na pamiątkę pobytu cesarza Franciszka Józefa I w Krakowie w 1880 r. (Wacław Głowacki).

medal na cześć Franciszka Józefa I dawne sklepy jubilerskie Krakowa
Muzeum Narodowe w Warszawie, NB 4683 MNW

Poniżej medalik upamiętniający dwusetną rocznicę odsieczy wiedeńskiej (Wacław Głowacki).

medal w rocznicę odsieczy wiedeńskiej
Muzeum Narodowe w Krakowie, MNK VII-Md-591

***

Władysław Glixelli (1831 – 1895 r.)

Władysław Glixelli swoją działalność prowadził na ul. Grodzkiej 53 (jak wynika z reklamy zamieszczonej w „Gońcu Krakowskim” z 1877, nr 1). Osoby zainteresowane jego życiorysem odsyłam do książki Leonarda Lepszego „Złotnictwo krakowskie” Kraków 1887 r., str. 7.

W XIX w. jubilerzy nie tylko sprzedawali i naprawiali wyroby, ale także podejmowali się nietypowych zleceń, takich jak np. wykonanie korony ze złota czy srebra do obrazu Matki Boskiej w kościele. Innym przykładem jest poniższe berło wykonane na zamówienie Rady Miasta Krakowa, które następnie zostało podarowane Janowi Matejce. Uroczystość miała miejsce w 1878 r. Negatywnie ocenił ją Karol Estreicher (starszy) zauważając, że berła są atrybutem królów. „Szkoda, że nie skończyło się na wieńcu i na skromnym podziękowaniu, to byłoby godniejszem wielkiego mistrza, ale (a nie – przypis A.L.) człowieka pychy niezrównanej.”

(K. Estreicher „Spowiedź mojego życia. Dzienniki Karola Estreichera seniora z lat 1847 – 1905” Kraków 2024 r., str. 765)

Berło dla Jana Matejki Glixelli
Muzeum Narodowe w Krakowie, MNK IX-3503/1

Dawne nekrologii są ciekawym dokumentem życia społecznego z tego powodu, że pozwalają nieraz ustalić miejsce zamieszkania danej osoby. Tak jest i w tym przypadku. Dzięki poniższemu nekrologowi dowiadujemy się, że W. Glixelli mieszkał na ul. Łobzowskiej 18 w Krakowie.

Dawne sklepy jubilerskie Krakowa W. Glixelli XIX w. nekrolog
Biblioteka Jagiellońska

Pomimo śmierci w 1895 r. zakład Władysława Glixelli’ego nadal trwał pod tą samą nazwą prowadzony przez następców prawnych. Była to praktyka dość powszechna w XIX i na początku XX w. Na poniższej reklamie uwagę przykuwa także zmiana adresu (ul. Grodzka 2).

Dawne sklepy jubilerskie Krakowa W. Glixelli XIX w. jubilerzy
„Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1900”

***

Dokończenie pod poniższym linkiem https://www.lisak.net.pl/dawne_widoki_krakowa/?p=32745

*

*

*

Agnieszka Lisak blog historia, blog historyczny, dawne sklepy jubilerskie Krakowa XIX w.