Sukiennice cz. II

Czytanie niniejszego wpisu proponuję zacząć od części I. pod niniejszym linkiem:

https://www.lisak.net.pl/dawne_widoki_krakowa/?p=30678

***

Widok Sukiennic od strony południowo – wschodniej i południowej:

Na poniższej grafice widoczny jest z lewej strony nieistniejący budynek Wielkiej Wagi, który swoją nazwę wziął od tego, że ważono w nim towary powyżej jednego cetnara (około 50 kg), a opłaty za tą usługę stanowiły dochód miasta. Po prawej stronie dwa wejścia do Kramów Bogatych. Jak zauważył W. Komorowski, były to wejścia „od zaplecza”. Albowiem klienci nabywali towary w pasażu handlowym po drugiej stronie budynku. Bez wątpienia autor „odnowił” nieco budynki i postarał się, by miejsce to wyglądało znacznie czyściej i schludniej niż w rzeczywistości.

Waldemar Komorowski podaje, że w 1822 r. parter Wielkiej Wagi zaadaptowano na odwach (tj. pomieszczenie) policji (przypis 1). To też tłumaczy istnienie kraty, którą zobaczymy na niejednym zdjęciu i dostawiony daszek mający osłaniać wartowników.

Sukiennice Stroobant — Francois Stroobant, Muzeum Krakowa, MHK 1920/VIII/1

***

Dawne widoki naszego miasta znajdziemy nie tylko w dorobku krakowskich fotografów. W 1858 r. Karol Beyer został zaproszony do udokumentowania Wystawy Starożytności i Zabytków Sztuki w Krakowie. Pokłosiem tej wizyty były zdjęcia wykonane w plenerze (dziś w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie). Ich wartość potęguje fakt, że wykonane zostały w czasie, gdy I. Kriegera (wiodącego dokumentalisty naszego miasta) nie było jeszcze w Krakowie. Dzięki nim możemy odbyć podróż w czasie do świata sprzed ponad 160 lat. Poniższe zdjęcie Karola Beyera przedstawia widok Sukiennic od strony południowo – wschodniej. Po lewej stronie wieża ratuszowa, po prawej kościół św. Wojciecha (obok drewniana studnia), a pośrodku nieistniejący już dziś budynek Wielkiej Wagi i Sukiennice. W prawym dolnym rogu zdjęcia widoczny rynsztok mający odprowadzać wodę deszczową.

Karol Beyer Widok Sukiennic — Karol Beyer, 1858 r., Muzeum Narodowe w Warszawie, DI 41158 MNW

Przejdźmy zatem na lewo za budynek Wielkiej Wagi, by zobaczyć Sukiennice od strony południowej.

Henryk Walter Widok Sukiennic — Litografia Henryka Waltera, 1860 r. Muzeum Narodowe w Krakowie, MNK III-ryc.-46540/11

Aleksander Gryglewski Widok sukiennic — Aleksander Gryglewski ok. 1869 r. Ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-r.a-764

Krieger Sukiennice, handel w dawnym Krakowie XIX w. — Ignacy Krieger, 1870-1875, Muzeum Narodowe w Krakowie, MNK IX-IF-249

Powyższe zdjęcie staje się zdecydowanie ciekawsze, gdy popatrzymy na nie w przybliżeniu (patrz poniżej). Oto widzimy nad wejściem do hali Sukiennic reklamę „handlu towarów żelaznych i noremberskich”. Bardziej na prawo wejście do sklepiku pn. „handel różny kramarszczyzny”. Po prawej stronie parterowa przybudówka do budynku tzw. Wielkiej Wagi. Powyżej widoczny budynek Hotelu Drezdeńskiego, o czym informuje pokaźnych rozmiarów napis.

Karol Beyer Sukiennice w Krakowie — Karol Beyer (fragment zdjęcia), 1858 r., Muzeum Narodowe w Warszawie, DI 41153 MNW

Poniżej widok południowej części Sukiennic – zdjęcie wykonane przez austriackiego fotografa (dokumentalistę) Andreasa Grolla odnalezione przeze mnie w zbiorach Wien Museum.

Andreas Groll Sukiennice w Krakowie — Andreas Groll (fragment zdjęcia), 1863 r., Wien Museum, 157187/11

***

Autorem obrazka tytułowego (współczesnym widok Sukiennic) jest Tomasz Lewandowski.

***

Dokończenie w kolejnym wpisie pt. Sukiennice cz. III dostępnym pod niniejszym linkiem:

https://www.lisak.net.pl/dawne_widoki_krakowa/?p=30730

***

Przypisy:

Waldemar Komorowski, Aldona Sudacka „Rynek Główny w Krakowie” Wrocław 2008 r., str. 138

Agnieszka Lisa blog